Skip to content
Psychoterapia Gdańsk Wrzeszcz
Relacja terapeutyczna – czemu jest tak istotna?
„…podstawowym narzędziem terapeuty jest oddziaływanie poprzez aktywną obecność, dialog egzystencjalny z pacjentem, w tym obszarze mieści się również spotkanie dwóch osób bez wymiany słów. W kontakcie następuje proces potwierdzania własnej osoby poprzez zbliżanie się i wycofanie. Jako najwyższą formę kontaktu uznaje się opisane przez Bubera „Ja-Ty”, postawa wobec drugiej osoby jako godnej szacunku. Spotkanie „Ja-Ty” umożliwia człowiekowi stanie się całością. Aby nawiązać kontakt dwie odrębne osoby muszą stać się całością, ale każda z nich powinna uznać tożsamość drugiej. Relacja „Ja-Ty” obdarzona jest maksymalną siłą leczniczą, zapewnia kontakt między rdzeniem jednej osoby a rdzeniem drugiej” (Yonteef).
Czym jest relacja psychoterapeutyczna
Relacja terapeutyczna (psychoterapeutyczna) zawiązuje się pomiędzy terapeutą a klientem. Opiera się o aktywną obecność i dialog. Relacja dąży do zbudowania postawy obopólnego szacunku i wspólnej „całości” przy zachowaniu odrębnej, uznawanej tożsamości. Dobrze ukształtowana relacja daje pacjentowi poczucie bezpieczeństwa, chęć zaangażowania się w swój proces psychoterapii, cechuje ją szacunek i wzajemne zaufanie. Taka forma kontaktu pacjenta i terapeuty jest uznawana za niezwykle korzystną w procesie terapii, sprzyja realizowania celów terapeutycznych.

Przeniesienie i przeciwprzeniesienie
„Przeniesienie polega na tym, że pacjent rzutuje (’przenosi’) na terapeutę uczucia, które powstały wcześniej w innych, znaczących dla niego relacjach. Przeciwprzeniesienie, odwrotnie, oznacza podobnie irracjonalne uczucia terapeuty do pacjenta. Czasem przeciwprzeniesienie może być tak dramatyczne, że uniemożliwia terapię. Wyobraźmy sobie Żyda, który ma przeprowadzać terapię nazisty, lub wykorzystaną kiedyś seksualnie terapeutkę mającą zajmować się gwałcicielem. W łagodniejszej formie przeciwprzeniesienie wkrada się do każdej terapii.” (Yalom)
Podczas psychoterapii niezwykle ważne okazuje się wyróżnienie dwóch zjawisk charakterystycznych dla relacji klienta i terapeuty: przeniesienia oraz przeciwprzeniesienia. Przeniesienie polega na „przerzuceniu” emocji, jakie towarzyszyły innym, wcześniejszym, problematycznym, istotnym i znaczącym relacjom. Mówiąc wprost – klient przenosi uczucia i emocje związane z innymi bezpośrednio na terapeutę. To o tyle ważne, że w komfortowych warunkach rozmowy w gabinecie istnieje możliwość zrozumienia tych uczuć i w konsekwencji – korzystnej zmiany. Z tym zjawiskiem wiąże się przeciwprzeniesienie, czyli niejako reakcja terapeuty na przeniesione emocje, które wynikają z jego prywatnych przeżyć i doświadczeń. Terapeuta przeciwprzeniesieniem zajmuję się podczas swojej superwizji. Analiza i omówienie relacji terapeutycznej jest bardzo ważnym czynnikiem dzięki któremu klient osiąga zmianę. Wprowadzanie swoich, postaw do dialogu z psychoterapeutą, korzystnie wpływa na proces terapii, może zapobiegać nadmiernej frustracji, oporowi przed omawianiem ważnych treści, zbyt wczesnemu przerwaniu terapii itp.
O relacji w psychoterapii w nurcie Gestalt
To, co kształtuje relację terapeutyczną wynika z ujawniających się potrzeb klienta (przeniesienie) i odpowiedzi terapeuty na te potrzeby (przeciwprzeniesienie). Terapeuta pracujący w nurcie Gestalt jest w tej relacji uprawniony, do rozważnego dzielenia się swoim przeciwprzeniesieniem (dzielenie te musi być rozwojowe dla klienta), do nadawania znaczenia pojawiającym się wątkom, figurom, treściom w oparciu o to, co widzi, czego doświadcza, w kontakcie z klientem. Zadaniem Terapeuty jest uświadomienie sobie i zrozumienie i rozważne dzielenie swoimi emocjami w odniesieniu do interakcji z klientem. Kiedy terapeuta dzieli się swoją świadomością, a klient potrafi to przyjąć, to razem możemy zobaczyć co dzieje się w relacji terapeutycznej. To co dzieje się w relacji terapeutycznej jest bardzo zbliżone do tego co dzieje się w relacjach klienta z otoczeniem. Terapeutą staję się „barometrem”, który pokazuje jak świat i otoczenie może reagować na potrzeby klienta.
Dzięki odpowiednio zawiązanej relacji terapeutycznej klient może:
-
wyrazić swoje potrzeby i emocje w dialogu i w kontakcie z terapeutą,
-
poszerzyć swoją świadomość,
-
poznać swoje mechanizmy unikania kontaktu,
-
uświadomić sobie w jaki sposób bierze, bądź unika odpowiedzialności,
-
otworzyć się na bardziej twórcze, kreatywne i sposoby znajdowania nowych strategii rozwiązań trudności.
Michał Stefanowicz – psycholog, psychoterapeuta
Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.Zgoda